خستگي واژه‌اي است كه براي توصيف احساس بي‌حالي يا نداشتن انرژي به كار مي‌رود. بسياري از ما دچار اين مشكل هستيم. خستگي در وسط روز كاري، مشكل زيان‌باري است كه هم عملكرد شما را تضعيف مي‌كند و هم باعث مي‌شود ديگران شما را تنبل فرض كنند. بدتر از همه اين است كه نمي‌دانيد چرا هميشه احساس خستگي مي‌كنيد. آيا اين خستگي ناشي از كمبود خواب است يا مي‌تواند دليل ديگري داشته باشد؟ در اين مقاله شما را با علل خستگي و درمان بي حالي و كسالت آشنا ميكنيم.
زندگي ما هرچه باشد، ساده نيست. اغلب ما گهگاه يا شايد هميشه، احساسِ بي‌حالي و خستگي ميكنيم. خستگيِ واقعي چيزي بيش از احساس خواب‌آلودگي است و ناخواسته فكر شما را درگير غلتيدن در رختخواب و فراموش كردن كارهاي روزمره مي‌كند.
احساس خستگي به طور نامحسوس در زندگي روزانه‌ي ما رخنه كرده است و سلامتي فيزيكي و رواني ما را آن‌قدر تحت تأثير قرار داده است كه انجام كارهاي روزمره را، اگر نگوييم غيرممكن، اما سخت كرده است.
مشكلات ما با خستگي، روابط‌مان با ديگران را نيز تحت تأثير قرار مي‌دهد. ديگران احساس خستگي وحشتناك ما را درك نمي‌كنند، مگر اينكه خودشان آن را تجربه كنند و تا وقتي كه اين احساس را تجربه نكنند، شما از ديد آنها فقط يك فرد تنبل به نظر مي‌رسيد كه فكر و ذكرش خوابيدن است.
علت بي‌حالي
كنترلِ خستگي كار سختي است، چون نشانه يا وضعيت بسيار مبهمي است. خستگي انواعي دارد، مثلا: خستگي فيزيكي، خستگي احساسي، خستگي به عنوان نشانه‌ي يك بيماري و خستگي به عنوان خودِ بيماري.
اين احتمال هم وجود دارد كه خستگي، از علائم افسردگي يا قند خون پايين باشد. براي اينكه بتوانيد اميدي به از بين بردن احساس خستگي داشته باشيد، نخست بايد به پزشك مراجعه كنيد.
درمان بي‌حالي
۱. بالا بردن فعاليت فيزيكي و جنب و جوش
متأسفانه نسخه‌‌اي كه همه‌ي ما براي درمان بي حالي و كسالت مي‌پيچيم، اين است كه فورا چرتي بزنيم تا سرحال شويم.
اما آيا تا به حال دقت كرده‌ايد كه وقتي تمام روز به خاطر بيماري در رختخواب دراز مي‌كشيد، احساس خستگي و بي‌حالي شما بيشتر مي‌شود؟ سرتان گيج مي‌رود و سردرد خفيفي را احساس مي‌كنيد و به جاي اينكه انرژي بگيريد و سرحال شويد، انگار همه‌ي انرژي بدن‌تان تحليل رفته است. دليلش اين است كه تأثيرِ استراحت يا خوابيدن بيش از حد، درست برعكس چيزي است كه ما انتظار داريم، در حالي‌كه اين حركت و جنب و جوش است كه انرژي ما را تقويت مي‌كند.
اگر احساس خستگي مي‌كنيد و رَمق كار كردن نداريد، شايد با قرار گرفتن در معرض هواي تازه به راحتي بتوانيد به جسم و ذهن‌تان طراوت بدهيد. بهتر است به جاي استراحت مطلق، به خودتان پاداش بدهيد، يعني هر از گاهي از جايتان بلند شويد و هواي تازه‌اي بخوريد تا تأثير طراوت‌بخش آن را در خودتان احساس كنيد.
اين كار به سبب آزاد شدن اندورفين باعث بهتر شدن خلق و خوي شما مي‌شود. فراموش نكنيد كه غم و افسردگي، عوامل زمينه‌سازِ خستگي هستند.
نكته: با اينكه شما در درازمدت، از جنب و جوش خود احساس سرزندگي مي‌كنيد، اما در صورتي كه بيش از حد به فعاليت فيزيكي بپردازيد، ممكن است دچار خستگي مفرط شويد.
ابزار لازم:
- يك جفت كفش پياده‌روي مناسب.
دستورالعمل:
براي بالا بردن انرژي، به ويژه در درازمدت، ورزشِ «منظم» اهميت بسيار زيادي دارد. اگر فكر مي‌كنيد حوصله‌ي ورزش كردنِ زياد را نداريد، پس در آغازِ كار، بيش از حد ورزش نكنيد. فقط كفش‌تان را بپوشيد و از خانه بيرون برويد. حتي قدم زدنِ ساده هم بهتر از اين است كه هيچ فعاليتي نكنيد. اگر هوا مساعد نيست يا فصل سرماست، ورزش را همراه با موسيقي، به طور منظم در خانه انجام بدهيد. رفته رفته با عادت كردن به ورزش، بر سطح فعاليت خود بيفزاييد.
۲. نوشيدن آب سيب‌زميني
شايد حتي فكرِ خوردنِ يك ليوان آب سيب‌زميني چندان خوشايند نباشد، اما آب سيب‌زميني يك درمان خانگي عالي براي درمان بي حالي و كسالت است. انداختن چند برش سيب‌زميني در ليوان آب، آن را به يك نوشيدني سرشار از پتاسيم تبديل مي‌كند كه باعث مي‌شود كمتر احساس خستگي و تنبلي كنيد، زيرا اين نوشيدني يك ماده‌ي معدني را وارد بدن مي‌كند كه بسياري از افراد، مقادير كافي از آن را دريافت نمي‌كنند.
بدن، پتاسيم را نيز مانند منيزيم توليد نمي‌كند و ما بايد آن را از منابع خارجي دريافت كنيم. از آنجا كه رژيم غذاييِ اين روزها به لحاظ مواد مغذي، كم‌مايه است، تعجبي ندارد كه بدن‌مان دچار كمبود پتاسيم باشد.
پتاسيم به تنهايي به شما انرژي نمي‌دهد، اما همراه با منيزيم (همين‌طور كلر و كلسيم)، الكتروليتي را ايجاد مي‌كند كه براي عملكرد درست سلول‌ها و آزادسازي انرژي و هدايت الكتريسيته، حياتي است. بدون پتاسيم، عضلات ما به درستي حركت نخواهند كرد و تكانه‌هاي عصبي ما به درستي فعال نمي‌شوند.
با دريافت مقدار مناسبي پتاسيم، مي‌توانيد احساس بي حالي و كسالت هميشگي خود را از بين ببريد.
مواد لازم:
- ۱ عدد سيب‌زميني با پوست؛
- ۱ ليوان آب تازه.
دستورالعمل:
سيب‌زميني را قطعه قطعه كنيد (نيازي به كندن پوست آن نيست) و آن را داخل ليوان آب بريزيد و يك شب تا صبح در يخچال بگذاريد و صبح قبل از خوردن هر چيز ديگري، آن را بنوشيد.
۳. تقويت گلبول‌هاي قرمز
آهن عنصر ضروري و مورد نياز بدن است و بدون آن، بدن نمي‌تواند به اندازه‌ي كافي، گلبول‌هاي قرمز توليد كند. گلبول‌هاي قرمز حاوي هموگلوبين هستند.
هموگلوبين در ساختارِ خودِ عنصر آهن قرار دارد و نقش آن انتقال اكسيژن به سرتاسر بدن است. بسياري از افراد تصور مي‌كنند مصرف اكسيژن با ورود آن به ريه‌ها، پايان مي‌يابد، اما اكسيژن بايد كل بدن را طي كند و به تمام سلول‌ها و اندام‌هاي بدن برسد تا به آنها توانايي كار كردن بدهد.
همان‌طور كه مي‌توانيد تصور كنيد، كمبود اكسيژن منجر به كاهش عملكرد بدن مي‌شود و در نهايت، خستگي را به همراه دارد. به اين وضعيت، كم‌خونيِ ناشي از فقر آهن مي‌گويند. براي مقابله با آن، با برگ‌هاي گزنه (ترجيحا برگ‌هاي تازه، اما برگ‌هاي خشك هم مؤثر هستند) چاي درست كنيد. گزنه سرشار از آهن و ويتامين C است.
وجود ويتامين C در اين گياه ضروري است، زيرا ثابت شده است كه ويتامين C به افزايش جذبِ آهنِ غيرِ-هِم (ناخون‌آهن) كه هميشه به راحتيِ خون‌آهن جذب نمي‌شود، كمك مي‌كند. افزودنِ مقداري قاصدك، محتواي آهن اين چاي را بيشتر مي‌كند، اما يادتان باشد طعم اين چاي تلخ است، بنابراين بهتر است آن را با عسل ميل كنيد.
مواد لازم:
- ۱ فنجان قاصدك و گزنه‌ي تازه يا ۲ قاشق چاي‌خوري قاصدك و گزنه‌ي خشك؛
- ۱ فنجان آب جوش تازه؛
- ليوان مورد علاقه؛
- عسل.
دستورالعمل:
قاصدك و گزنه را داخل ليوان بريزيد، سپس آب جوش را به آن اضافه كنيد و روي ليوان را بپوشانيد. پس از ده دقيقه، چاي گياهي شما آماده است. قبل از نوشيدن، گياهان را از داخل ليوان خارج كنيد، مقداري عسل به آن اضافه كنيد و اين چاي را دو بار در روز بنوشيد.
۴. مصرف جينسِنگ
احتمالا معروف‌ترين گياه علفي چيني، جينسِنگ است؛ نام ثقيلي كه با در نظر گرفتن طب گياهان سنتي چيني، قدمتِ آن به صدها هزار سال قبل باز مي‌گردد. اين گياه سرشار از گونه‌هاي هميشه‌سبز و حاوي تركيبات طبيعي است.
جينسنگ جايگاه ويژه‌اي در تاريخ دارد، اگرچه گونه‌هاي زياد آن، شايد شما را گيج كند. جينسنگ به هر يك از ۱۱ گونه‌‌ي هميشه‌سبز از طبقه‌ي پاناكس اشاره دارد. اين گياه در آمريكاي شمالي، همين‌طور آسياي شرقي پيدا شده است.
جينسنگ اغلب به عنوان يك گياه «آداپتوژن» در نظر گرفته مي‌شود، به اين معنا كه به سازگاري بدن با استرس كمك مي‌كند، خواه اين استرس ناشي از قرار گرفتن در معرض سرما يا گرماي شديد باشد، خواه به خاطر گرسنگي يا خستگي. تصور مي‌شود اين گياه با بهبود بخشيدن عملكرد سيستم آدرنال، به رويارويي بدن با استرس كمك مي‌كند.
وقتي صحبت از واكنش هورموني به استرس مي‌شود، سيستم آدرنال، مركز فرماندهي بدن است. كورتيزول، هورمون «استرس» مي‌تواند بر كيفيت خواب ما اثر بگذارد و تعيين‌كننده‌ي به خواب رفتنِ دوباره‌ي ما در شب باشد، زيرا با ترشح هورمون كورتيزول، ملاتونين سركوب مي‌شود.
ما براي داشتنِ چرخه‌ي منظم خواب و بيداري به ملاتونين نياز داريم. اگر سطح كورتيزول بالا باشد، حتي پس از استراحت كامل، احساس خستگي مزمن ميكنيم. صبح‌ها، سطح كورتيزول بدن ما در نقطه‌ي اوج خود قرار دارد و سپس به تدريج در طول روز، كم مي‌شود، اما اگر سطح آن بالا باقي بماند، اين ريتم روزانه، همين‌طور خواب باارزشي كه براي سرحال شدن به آن نياز داريم، مختل مي‌شوند. دريافت مقدار كمي جينسنگ ممكن است به تنظيم كورتيزول و عملكرد درست بدن، كمك كند.
مواد لازم:
- ۱ قاشق چاي‌خوري ريشه‌ي خشك جينسنگ يا ۲٫۵۴ سانتي‌متر ريشه‌ي تازه‌ي جينسنگ؛
- ۱ فنجان آب تازه؛
- عسل يا آبليمو در صورت تمايل.
دستورالعمل:
۲٫۵۴ سانتي‌متر از ريشه‌ي جينسنگ را به قطعات كوچك برش بدهيد يا يك قاشق چاي‌خوري ريشه‌ي خشك آن را داخل صافيِ چاي در فنجان قرار دهيد. آب جوش را به آن اضافه كنيد و رويِ فنجان را بپوشانيد. پس از ده دقيقه، آن را به جاي قهوه يا چاي صبحانه، به همراه عسل يا آبليمو بنوشيد. براي اينكه شاهد اثرات جينسنگ باشيد، بايد اين نوشيدني را هر روز بنوشيد.
۵. مصرف بيشتر مركبات
تقريبا تمام انواع مركبات دوست‌داشتني هستند. از آب ليمو شيرين گرفته تا آب پرتقال و تمام آب‌ميوه‌هاي ديگر كه هميشه به عنوان درمان‌هاي خانگي مورد استفاده‌ي ما بوده‌اند. براي درمان بي حالي و كسالت توصيه ميكنيم روز خود را با يك ليوان آب ليموترش آغاز كنيد.
عطر ليموي ترش تازه درون ليوان آب به تنهايي مي‌تواند شما را سرحال كند و جذبِ آب، شما را براي يك روز عالي آماده كند. خواص ليموترش بي‌شمار است. آب ليموترش به بهبود شماري از بيماري‌ها كمك مي‌كند، مثلا از يبوست پيشگيري مي‌كند، اما خاصيت ديگرش اين است كه به يك بدن خسته، جان تازه‌اي مي‌دهد.
اگر احساس مي‌كنيد در اواسط روز بي‌حال هستيد، يك ليوان ديگر آب ليموترش درمان بي حالي و كسالت شماست. نمي‌توان همه‌ي عناصر شيميايي و مولكولي آب ليموترش را كه با خستگي مبارزه مي‌كنند، برشمرد، فقط مي‌توان گفت كه در ميان تمام مركبات، انرژي‌بخش بودن و خواص درماني اين نوشيدني اثبات شده است.
نكته: فرق ميان آب ليموترش و ليموناد در اين است كه ليموناد حاوي شكر است اما آب ليموترش حاوي شكر نيست.
دستورالعمل:
آب نصف يك ليموترش تازه را بگيريد و به يك ليوان آب اضافه كنيد. اگر زمستان است، از آب گرم و اگر تابستان است، از آب سرد و يخ استفاده كنيد. دو بار در روز اين نوشيدني را بنوشيد و يك ليوانِ آن را به اواسط روز كه احساس خستگي مي‌كنيد، اختصاص بدهيد.
۶. درست كردنِ نوشيدني انرژي‌زاي خانگي
به نوشيدنيهاي انرژي‌زاي بيرون عادت نكنيد. اين نوشيدني‌ها يكي از به‌دردنخورترين محصولاتي هستند كه در سال‌هاي اخير در بازار رواج پيدا كردهاند. شما مبلغ نامعقولي را بابت چيزي پرداخت مي‌كنيد كه ضررش بيشتر از منفعتش است.
در حقيقت، اين نوشيدنيهاي غيرطبيعي بر مشكلات فيزيكي ما مي‌افزايند. پس بهتر است خودتان نوشيدنيهاي انرژي‌زا درست كنيد كه هم طعم طبيعي‌تري دارند و هم در بهبود سلامتي‌تان اثر واقعي دارند و شما را به همان انرژي طولاني‌مدتي كه به دنبالش هستيد، مي‌رسانند.
۷. آشتي با يوگا
تصور مردم عادي از يوگا، مانند بسياري از چيزهايي كه مُد روز مي‌شوند، قدري تحريف شده است. اگر به سراغ يوگا نمي‌رويد، چون فكر مي‌كنيد مُدي است كه يك عده جوان را قبل از جمع شدن در كافه، جذب خود مي‌كند، زودتر اين فكر را از سرتان بيرون كنيد.
بدون شك، جوانان امروز به يوگا اهميت زيادي مي‌دهند، اما سابقه‌ي اين ورزش تقريبا به قرن پنجم و ششم پيش از ميلاد بازمي‌گردد، خيلي پيشتر از رواج شلوارهاي كشي در جامعه‌ي غربي. يوگا نه فقط يك نوع ورزش فيزيكي است، بلكه يك ورزش روحي هم به حساب مي‌آيد.
اين ورزش به آرامش ذهن، تمركز روي تنفس و آرام كردن آشفتگي‌هاي دروني كمك مي‌كند. بخش فيزيكي يوگا، مانند بسياري از انواع ورزش‌ها، در واقع تقويت‌كننده‌ي انرژي شماست. تركيب ورزش فيزيكي و روحي به شما حس تولد دوباره مي‌دهد.
اين ورزش در واقع به عنوان گونه‌اي داروي جايگزين براي مبارزه با خستگي مزمن شناخته شده است. حتي نياز نيست براي انجام اين ورزش به كلاسي ملحق شويد (اگرچه داشتن مربي بد نيست) و مي‌توانيد آن را در خانه هم انجام بدهيد و از فوايد يوگا براي سلامتي بهره‌مند شويد.
ملزومات:
- كمي انضباط فردي!
دستورالعمل:
بخش مُد روز بودن اين ورزش را فراموش كنيد و فقط امتحانش كنيد. حالت‌هاي خاصي وجود دارند كه به انرژي بخشيدن به شما كمك مي‌كنند، از قبيل حالت درخت، سگ سر پايين و مار كبري. برخي از حركات يوگا نيازمند تمركز و دقت هستند و برخي ديگر از آنها بيشتر براي تقويت عضلات و افزايش انعطاف‌پذيري انجام مي‌شوند، اما همگي آنها براي درمان بي حالي و كسالت مفيد هستند.
۸. عشق به شيرين‌بيان
وقتي صحبت از درمان گلودرد مي‌شود، ريشه‌ي شيرين بيان يك گياه پيشنهادي است، اما يكي از تركيبات اصلي آن، يعني گليسيريزين مي‌تواند در بهبود خستگي مفيد باشد، به ويژه اگر خستگي توأم با عملكرد ضعيف آدرنال باشد.
ريشه‌ي شيرين بيان نيز مانند جينسنگ، مي‌تواند به بهبود تنظيم سطح كورتيزول كمك كند. در حقيقت، اين گياه براي تقويت كورتيزول مفيد است. شايد اين تأثير دور از انتظار باشد، با اين حال، اگر بدن شما به اندازه‌ي كافي كورتيزول توليد نكند، ممكن است در تلاش براي جبران اين كمبود، بيش از حد كورتيزول توليد كند و اين وضعيت باعث مي‌شود در طول روز، احساس خستگي كنيد، اما در طول شب، قادر به خوابيدن نباشيد و آن خستگي را همچنان احساس كنيد.
ميزان توليد كورتيزول بايد متعادل باشد. اگر بيش از حد باشد، قادر به خوابيدن نخواهيد بود و اگر كمتر از حد باشد، استراحت شما مختل خواهد شد.
مواد لازم:
- ۱ قاشق غذاخوري ريشه‌ي خشك شيرين‌بيان؛
- ۱ فنجان آب؛
- عسل يا ليموترش به عنوان چاشني.
دستورالعمل:
يك قاشق غذاخوري ريشه‌ي خشك شيرين‌بيان را در يك فنجان آب جوش بريزيد و روي فنجان را بپوشانيد. پس از ده دقيقه، ريشه‌هاي شيرين‌بيان را به كمك صافي از آب جدا كنيد. از عسل يا آبليمو به عنوان چاشني استفاده كنيد و قبل از خوردن صبحانه آن را بنوشيد.
۹. مصرف منيزيم بيشتر
چرا منيزيم؟ منيزيم يك ماده‌ي معدني مهم است كه ما اين روزها واقعا از كمبود آن رنج مي‌بريم. بدن به خودي خود منيزيم توليد نمي‌كند و دريافت اين ماده‌ي مغذيِ ضروري به خودمان بستگي دارد.
مشكل اين است كه اين روزها، بسياري از رژيم‌هاي غذايي فاقد غذاهاي سالم هستند. منيزيم، كوفاكتورِ ۳۰۰ سيستم آنزيمي در بدن است كه طيف وسيعي از واكنش‌هاي بيوشيميايي را تنظيم مي‌كند.
هر چيزي از عملكرد ماهيچه و اعصاب گرفته تا سنتز پروتئين و توليد انرژي، به منيزيم نياز دارد. بهترين راهِ دريافت منيزيم، خوردن غذاهاي حاوي منيزيم به جاي قرص‌هاي مكمل است. سبزيجات پربرگ به رنگ سبز تيره، آجيل، غلات كامل و موز، همگي سرشار از منيزيم هستند.
مواد لازم:
- غذاهاي سرشار از منيزيم يا يك قرص مكمل با كيفيت بالا؛
دستورالعمل:
به رژيم غذايي روزانه‌ي خود، مقدار مشخصي غذاهاي سرشار از منيزيم اضافه كنيد يا يك قرص مكمل با كيفيت بالا مصرف كنيد. بزرگسالان نبايد قرص‌هاي مكمل منيزيم را بيش از ۳۵۰ ميلي‌گرم در روز مصرف كنند، اما مصرف بيشتر از اين مقدار در صورتي كه از منابع غذايي باشد، ضرري ندارد.
۱۰. خوردن و آشاميدن مواد غذايي سالم
غذاي سالم از نظر ما چه غذايي است؟ چرا خوردن غذاي سالم مهم است؟ غذا به معناي واقعي كلمه، انرژي و سوخت بدن ماست. در جوامع امروز، اهميت غذا ناديده گرفته مي‌شود. غذا در مشت ماست، اما اين ضرب‌المثل معروف كه «غذاي شما ماهيت شما را مي‌سازد» ديگر به حاشيه رانده شده است.
اگر ما در وعده‌هاي غذاهايي‌مان خسيس‌بازي به خرج بدهيم يا رژيم غذايي‌مان را پر از نوشيدنيهاي شيرين و غذاهاي چرب و چاق‌كننده كنيم، يا سيستم بدني‌‌مان به درستي كار نخواهد كرد يا پس مدتي از كار خواهد افتاد. به علاوه، احساس خستگي و بي‌حالي را هم تجربه خواهيم كرد.
زماني كه غذا مي‌خوريم، بدن ما كربوهيدرات‌ها (قند و نشاسته) را مي‌شكند، پس از آن اين كربوهيدرات‌هاي شكسته دوباره براي تبديل شدن به گلوكز (قند خون) شكسته مي‌شوند و جذب جريان خون مي‌شوند.
ساده بگوييم، گلوكز انرژي مورد نياز ما براي عملكرد تمام سيستم‌هاي بدن است، از مغز و قلب گرفته تا عضلات پا و… تمام كربوهيدرات‌ها براي شما خوب نيستند و نوعِ خوب آنها بايد به شكل كربوهيدرات‌هاي پيچيده باشد.
كربوهيدرات‌هاي پيچيده از زنجيره‌هاي طولاني و پيچيدهاي از مولكول‌هاي شكر ساخته شده‌اند. اين كربوهيدرات‌ها به گلوكز تبديل مي‌شوند و به ما انرژي مي‌دهند. ارزشِ كربوهيدرات‌هاي ساده از قبيل شكر درون كيك‌ها، شيريني‌ها، شربت‌هاي مصنوعي، آب‌نبات‌ها و غيره، براي بدن ما صفر است و فقط به افزايش وزن و نداشتن حس خوب نسبت به اندام منتهي مي‌شود.
اين كربوهيدرات‌هاي ساده به سرعت سوخته مي‌شوند. شايد با مصرف آنها به سرعت احساس كنيد انرژي‌تان افزايش يافته است (به‌خاطر بالا رفتن گلوكز)، اما به همان سرعت هم اين انرژي كاذب را از دست خواهيد داد.
كربوهيدرات‌هاي پيچيده سبب آزادسازيِ ثابت و يكنواخت انرژي مي‌شوند. اگر شما غذاي ناسالم بخوريد، اين احتمال وجود دارد كه كربوهيدرات‌هاي بد جزو رژيم غذايي شما باشند و اين به آن معناست كه شما بخش اعظم غذاي خود را به انرژي تبديل نمي‌كنيد و پيامد اين نوع غذا خوردن، احساس خستگي است.
نكته‌ها و پرسش‌هاي زير را درباره‌ي خستگي به ياد داشته باشيد:
- نسبت مناسب: هرچه ميزان شكر بالاتر و ميزان فيبر كمتر باشد، كربوهيدرات‌ها بدتر خواهند بود. از اين نكته به عنوان راهنمايي براي مشخص كردن كربوهيدرات‌هاي خوب يا بد استفاده كنيد.
- خوب را از بد تشخيص بدهيد: واژه‌ي «كربوهيدرات» بسيار بر سرِ زبان‌ها افتاده است، نخست از خوبي‌هاي آن مي‌شنويم، ناگهان از بدي‌هاي آن مي‌گويند. پاسخ اين است كه كربوهيدرات‌ها هم خوب هستند و هم بد، اما ما مي‌توانيم به راحتي كربوهيدرات خوب را از كربوهيدرات بد تشخيص بدهيم. شما به كربوهيدرات خوب نياز داريد، پس اين دو نوع كربوهيدرات را بشناسيد و سعي نكنيد قيد آن را كلا بزنيد، وگرنه تاوان آن را با احساس خستگي خواهيد داد.
- هر چه از فيبر بگوييم كم گفته‌ايم: خوراكي‌هاي حاوي فيبر بالا كندتر از غذاهاي حاوي فيبر پايين، هضم مي‌شوند و جلوي بالارفتن سطح قند خون را مي‌گيرند. نمونه‌هاي غذاهاي فيبردار عبارت‌اند از: غلات سبوس‌دار، ميوه‌ها، سبزيجات و حبوبات.
- آيا اين غذا تصفيه‌شده است؟ آيا اين غذا كنسرو شده است؟ غذاهايي مثل نان سفيد يا برنج سفيد تهي از فيبر و سرشار از كربوهيدرات‌هاي ساده هستند. همين‌طور فست‌فودها، تنقلات شيرين، نوشابه و غيره نيز همين مشخصات را دارند.
۱۱. چرت زدن
چرت زدن در وسط روز يك فرصت استثنايي براي تجديد قواست و وقت گذاشتن براي اين كار، يك سرمايه‌گذاري باارزش براي سلامتي است. چرت زدن، خستگي را كم، ذهن را تيز و خلق و خو را بهتر مي‌كند. اما وقتي حرف از چرت زدن به عنوان درمان بي حالي و كسالت به ميان مي‌آيد، به يك شمشير دو لبه تبديل مي‌شود.
حتما تا به حال چرت‌هاي طولاني وسط روز را در خانه تجربه كرده‌ايد كه قرار بود چرتي باشند و شما را سرحال كنند، اما به دو، سه ساعت كشيده شده‌اند و شما را گيج‌تر و بي‌رمق‌تر از قبل كردهاند.
با خوابيدنِ بيش از حد، ساعت بيولوژيكي شما مختل مي‌شود و چرخه‌هاي انرژي سلول‌هاي شما مختل مي‌شود و شما احساس خستگي، گيجي و مستِ خواب بودن مي‌كنيد. اين حالتِ مستيِ خواب را «تنبلي خواب» هم مي‌نامند و در اين حالت، شما ناگهان از خوابِ موجِ كوتاه بيدار مي‌شويد. از آنجا كه چرت زدن، شما را وارد چرخه‌ي خواب كامل نمي‌كند، شما اغلب از خواب موج كوتاه مي‌پريد.
اين امر مي‌تواند بر نحوه‌ي عملكرد شما تأثير جدي بگذارد. برطرف شدنِ مستيِ خواب بين ۲ تا ۴ ساعت زمان مي‌برد. اما راه بهتري براي چرت زدن وجود دارد و آن داشتنِ اندكي خويشتن‌داري است.
مواد لازم:
- يك جاي دنج براي چرت زدن.
دستورالعمل:
مغز پس از حدود ۲۰ تا ۳۰ دقيقه وارد خواب موج كوتاه مي‌شود، بنابراين زمان خواب خود را فقط به يك «چرت انرژي‌زا» محدود كنيد (چرت زدن كوتاه فقط در حد سرحال شدن). اگر كمبود خواب شما شديد است، ۲۰ دقيقه چرت زدن، انرژي از دست رفته‌تان را به شما باز مي‌گرداند و شما را گيج، خسته يا مستِ خواب نخواهد كرد.
براي سرحال شدن، زماني را در روز به تقويت انرژي خود اختصاص بدهيد، فقط سعي كنيد اين زمان، زياد به زمان خواب شما نزديك نباشد.
۱۲. اسفناج مخصوص
شايد اين مثال كليشه به نظر برسد، اما ملوان زبل حتما معجزه‌اي از اسفناج ديده بود كه آن را براي تقويت انرژي و قدرتش مي‌خورد. اسفناج كه سرشار از آهن است مي‌تواند به بالا بردن شمار سلول‌هاي قرمز كمك كند، بنابراين انرژي شما را بيشتر مي‌كند و سلاحي براي مبارزه با كم‌خوني است. اسفناج از منيزيم هم غني است و ۱ فنجان آن حاوي ۳۹ درصد از ميزان مصرف توصيه‌شده‌ي روزانه است. تحقيقات اوليه نشان مي‌دهد كه اسفناج حتي مي‌تواند عملكرد ماهيچه‌ها را در طول ورزش، بهبود ببخشد.
مواد لازم:
- حداقل ۱ فنجان اسفناج.
دستورالعمل:
هر روز حداقل يك فنجان اسفناج را به صورت خام يا پخته مصرف كنيد.
خستگي حالت پيچيدهاي است، زيرا نه تنها مجبور به شناسايي علت آن هستيد، بلكه بايد براي رفع آن به فكر چاره باشيد و وقت بگذاريد. چيزي كه بر پيچيدگيِ مشكل خستگي مي‌افزايد اين حقيقت است كه شما «هميشه» احساس خستگي مي‌كنيد. گفته‌اي كه با اين وضعيت مناسبت دارد اين است كه: «ديدنِ مانع يك چيز است، برداشتن آن چيز ديگر». به ياد داشته باشيد كه از دو جبهه‌ي اين نبرد، جبهه‌ي دوم (برداشتن مانع)، سخت‌ترين بخش مبارزه است. براي برداشتن اين مانع نااميد نشويد. پيشنهادهاي ارائه‌شده در اين مقاله ارزش امتحان كردن را دارند.
در مورد اسپاي مو بيتر بدانيد