قلب يك پمپ است. قلب يك عضو عضله اي به اندازه مشت فرد است كه در ناحيه ي وسط سينه و كمي متمايل به چپ قرار گرفته است. قلب به دو قسمت راست و چپ تقسيم شده است.
اين تقسيم قلب، از تركيب شدن خون غني از اكسيژن با خون كم اكسيژن جلوگيري مي كند. خون كم اكسيژن پس از گردش در سراسر بدن به قلب باز مي گردد.
قسمت راست قلب، شامل دهليز و بطن راست مي شود كه خون را جمع آوري كرده و به درون شريان هاي ريوي به سمت ريه ها پمپ مي كند. ريه ها خون را به وسيله مقدار جديدي از اكسيژن، تازه مي كنند. همچنين ريه ها دي اكسيد كربن را به عنوان يك ماده توليدي زايد، به بيرون بازدم مي كنند.
سپس خون غني از اكسيژن به قسمت چپ قلب كه شامل دهليز و بطن چپ مي باشد، وارد مي شود. قسمت چپ قلب، خون را به درون سرخرگ آئورت پمپاژ مي كند تا بافت هاي سراسر بدن را با اكسيژن و مواد غذايي حمايت كند.
خونرساني به عضله قلب توسط رگ هايي موسوم به «سرخرگ هاي كرونر» صورت مي گيرد. رسيدن خون به قلب و ميزان فعاليت عضله قلب تا حدي مشابه وضعيت عرضه و تقاضا است؛ هرچه قلب فعاليت بيشتري داشته باشد (مثلاٌ هنگام فعالتهاي سنگين بدني يا اضطراب و تنش)، به خون بيشتري احتياج خواهد داشت. سرخرگهاي كرونر بايد بتوانند اين افزايش نياز را تأمين كنند و گرنه سلولهاي عضله قلب با مشكل روبرو خواهند شد.
دريچه هاي قلب
چهار دريچه موجود در قلب به وسيله يكطرفه باز شدن، آن هم در هنگام نياز، سبب حفظ حركت خون در مسير درست مي شوند.
جهت داشتن عملكرد مناسب، دريچه بايد شكل مناسبي داشته باشد. اين دريچه بايد به طور كامل باز شده و محكم بسته شود تا هيچگونه نشتي رخ ندهد. چهار دريچه عبارتند از:
- سه لختي
- ميترال
- ريوي
- آئورتي
ضربان هاي قلب
قلبي كه داراي ضربان است در يك چرخه مداوم منقبض شده و به حالت استراحت در مي آيد. در حين انقباض (سيستول)، بطن ها منقبض شده و خون را به درون عروق به سمت ريه ها و بدن مي فرستند. در حين استراحت (دياستول)، بطن ها از خوني كه از حفرات بالايي قلب (دهليز هاي چپ و راست) سرا زير مي شوند، پر مي گردند.
سيستم الكتريكي
سيستم عصبي قلب، آن را در حال تپش نگه داشته و تبادل مداوم خون غني از اكسيژن و خون كم اكسيژن را كنترل مي كند. اين تبادل فرد را زنده نگه مي دارد.
پالس هاي الكتريكي با شدت بالا در دهليز راست شروع شده و از طريق مسير هاي اختصاصي به بطن ها رسيده تا پيام تپيدن را به قلب برسانند. سيستم هدايتي قلب باعث مي شود قلب با نظمي عادي و هماهنگ تپش داشته باشد كه اين وضعيت خون را در گردش نگه مي دارد.
انواع بيماري هاي قلبي
بيماري قلبي اصطلاحي عمومي است كه براي طيف گسترده اي از شرايط قلب مورد استفاده قرار مي گيرد و مي تواند بر روي عضله قلب، دريچه ها، عروق و … تا ثير بگذارد. قلب اساساً پمپ قدرتمند و خستگي ناپذيري است. برخي از بيماري هاي مهم قلبي عبارتند از:
1. بيماري دريچه قلب
2. عفونت قلبي
3. نارسايي قلبي
4. بيماري آترواسكلروز
5. آريتمي هاي قلبي
6. و …
دلايل ايجاد بيماري قلبي عروقي
بيماري دريچه قلب
عوامل بسياري وجود دارند كه سبب بيماري دريچه قلب مي شوند. ممكن است فرد با يك بيماري دريچه اي متولد شده يا دريچه هاي قلب در اثر شرايطي مانند موارد زير آسيب بينند:
- تب روماتيسمي
- عفونت ها (اندوكارديت عفوني)
- اختلالات بافت همبند
عفونت قلبي
عفونت هاي قلبي مانند اندوكارديت هنگامي ايجاد مي شوند كه يك ماده محرك مانند يك باكتري، ويروس يا ماده شيميايي عضله قلب را آلوده مي سازد. شايع ترين عوامل عفونت قلب شامل موارد زير مي شوند:
- باكتري ها
- ويروس ها
- انگل ها
بيماري آترواسكلروز
عوامل ايجادكننده بيماري هاي قلبي، بسته به نوع بيماري، متفاوت هستند. بيماري قلبي عروقي مي تواند به مشكلات متفاوت قلب و عروق خوني ارجاع داده شود. اين عبارت اغلب به معني رسيدن آسيب به قلب و عروق خوني، توسط آترواسكلروز ( تصلب شرايين ) مي باشد.
اين بيماري وجود تجمعي از پلاك هاي چربي، در شريان هاي فرد است. تجمع هاي پلاكي سبب ضخيم و سفت شدن ديواره هاي شريان ها مي شود، كه اين وضعيت مي تواند سبب جلوگيري از عبور جريان خوني شود كه به سمت بافت ها و اعضاي بدن در درون شريان ها در حال حركت مي باشد.
تصلب شرايين و همچنين پيدايش لخته درون رگهاي كرونر سبب مي شود كه خونرساني به سلول هاي عضله قلب كاهش يابد. در نتيجه كمبود اكسيژن و مواد غذايي و انباشت مواد زائد در عضله قلب، دردي پديد مي آيد كه به «درد قلبي» يا «آنژين صدري» معروف است. اگر سرخرگ كرونر به طور كامل (به وسيله تنگي شديد يا لخته خون) بسته شود، سلولهاي قلبي مربوط به حوزه آن سرخرگ خواهند مرد كه به اين وضعيت «انفاركتوس قلبي» ميگويند. گاهي نيز در اثر اختلال شديد و گسترده در كاركرد عضله قلب، مرگ ناگهاني رخ مي دهد.
همچنين آترواسكلروز رايج ترين علت بيماري قلبي عروقي است. اين بيماري مي تواند توسط مشكلاتي قابل تصحيح مانند رژيم غذايي ناسالم، ورزش نكردن، داشتن اضافه وزن و سيگار كشيدن به وجود آيد.
آريتمي هاي قلبي
عوامل رايج ضربان هاي غير عادي قلب (آريتمي ها) يا وضعيت هايي كه مي توانند به آريتمي منجر شوند شامل موارد زير مي شوند:
- نقايص قلبي مادرزادي كه فرد با آنها متولد مي شود.
- بيماري عروق كرونري
- فشار خون بالا
- ديابت
- سيگار كشيدن
- مصرف بيش از حد الكل يا كافئين
- سو مصرف دارو
- استرس
- برخي داروهاي بدون نسخه، داروهاي تجويزي، مكمل هاي تغذيه اي و درمان هايي كه توسط گياهان دارويي صورت مي گيرد.
- بيماري دريچه هاي قلب
در شخصي سالم كه داراي قلبي عادي و سالم مي باشد احتمال ابتلا به يك آريتمي كشنده بدون وجود يك عامل آغازگر خارجي (مانند شوك الكتريكي يا استفاده از داروهاي غير قانوني) كم مي باشد.
اين گفته در درجه اول به اين دليل است كه قلب يك فرد سالم به هيچ يك از وضعيت هايي غير عادي (مانند وجود ناحيه اي داراي بافت اسكار يا جاي زخم) كه سبب يك آريتمي مي شوند مبتلا نمي باشد.
با اين حال، در قلبي كه به يك بيماري مبتلا شده يا شكل آن تغيير كرده است، ممكن است پالس هاي الكتريكي قلب به خوبي شروع نشده يا در سرتاسر قلب گردش نكنند و احتمال ابتلا به آريتمي ها بيشتر باشد.
عوارض انواع بيماري قلبي
عوارض انواع بيماري قلبي شامل موارد زير مي شوند:
نارسايي قلبي
يكي از رايج ترين عوارض بيماري هاي قلبي مي باشد. نارسايي قلبي هنگامي اتفاق مي افتد كه قلب نمي تواند خون كافي را جهت پاسخ گويي به نياز هاي بدن پمپاژ كند. نارسايي قلبي مي تواند نتيجه انواع مختلفي از بيماري قلبي از جمله نقايص قلبي، بيماري قلبي عروقي، بيماري دريچه هاي قلب، عفونت هاي قلبي يا كارديوميوپاتي باشد.
حمله قلبي
اگر يك لخته خون سبب انسداد جريان خون عروقي شود كه قلب را تغذيه مي كنند اين وضعيت سبب يك حمله قلبي و از بين رفتن يا آسيب رسيدن به يك بخش از عضله قلب مي شود. تصلب شرايين مي تواند سبب يك حمله قلبي شود.
سكته مغزي
عوامل خطري كه به بيماري قلبي عروقي ختم مي شوند، مي توانند به يك سكته مغزي ايسكميك نيز منجر شوند. سكته مغزي ايسكميك هنگامي ايجاد مي شود كه شريان هايي كه به مغز مي روند تنگ و يا مسدود شوند كه در آن صورت مقدار بسيار كمي خون به مغز مي رسد. سكته مغزي يك وضعيت پزشكي اورژانسي است. در اين وضعيت بافت مغز ظرف چند دقيقه پس از سكته، شروع به مردن مي كند.
آنوريسم
يك عارضه جدي است كه در هر جايي از بدن مي تواند اتفاق افتد. آنوريسم يك برآمدگي در ديواره شريان است. اگر آنوريسم پاره شود، فرد ممكن است با يك خونريزي داخلي مهلك مواجه شود.
بيماري شريان محيطي
تصلب شرايين مي تواند به بيماري شريان محيطي نيز منجر شود. هنگامي كه فرد به بيماري شريان محيطي مبتلا مي شود اندام هاي انتهايي او (معمولا پاها) جريان خون كافي دريافت نمي كنند. اين وضعيت سبب ايجاد علائمي مي شود كه قابل توجه ترين آنها درد پا در حين راه رفتن (كلاديكيشن) مي باشد.
ايست ناگهاني قلب
ايست ناگهاني قلب، از دست دادن ناگهاني و غير منتظره عملكرد قلب، تنفس و هوشياري است كه اغلب توسط آريتمي به وجود مي آيد. ايست ناگهاني قلب وضعيتي اورژانسي است و اگر فورا درمان نشود مهلك بوده و به مرگ ناگهاني قلبي منجر مي شود.
عوامل خطرزا
عوامل خطر جهت ابتلا به بيماري قلبي شامل موارد زير مي شوند:
- سن
افزايش سن، خطر آسيب ديدن و تنگ شدن شريان ها و ضعيف و سفت شدن عضله قلب را افزايش مي دهد.
- جنس
مردان عموما بيشتر در معرض خطر بيماري قلبي هستند. با اين حال، خطر ابتلاي زنان پس از يائسگي افزايش مي يابد.
- سابقه خانوادگي
سابقه خانوادگي ابتلا به بيماري قلبي ، خطر ابتلا به بيماري عروق كرونري را افزايش مي دهد، مخصوصا اگر والدين در سنين پايين به آن مبتلا شده باشند. (قبل از سن 55 سالگي براي مردان خانواده مانند پدر و برادر و 65 سال براي زنان خانواده مانند مادر و خواهر)
- سيگار كشيدن
نيكوتين سبب انقباض عروق مي شود و مونوكسيد كربن مي تواند به لايه داخلي آنها آسيب وارد كرده و عروق را بيشتر مستعد تصلب شرايين كند. حملات قلبي در افراد سيگاري بيشتر از افراد غير سيگاري مي باشد.
- داروهاي مشخص شيمي درماني و پرتودرماني جهت درمان سرطان
برخي داروهاي مشخص شيمي درماني و پرتو درماني مي توانند خطر ابتلا به بيماري قلبي عروقي را افزايش دهند.
- رژيم غذايي ضعيف
يك رژيم غذايي غني از چربي، نمك، شكر و كلسترول مي تواند در ابتلا به بيماري قلبي دخيل باشد.
- فشار خون بالا
فشار خون بالاي كنترل نشده مي تواند منجر به ضخيم و سفت شدن شريان ها و تنگ شدن عروقي شود كه خون در آنها جريان دارد.
- سطوح بالاي كلسترول خون
سطوح بالاي كلسترول خون مي تواند خطر تشكيل پلاك ها و ابتلا به تصلب شرايين را افزايش دهد.
- ديابت
ديابت خطر ابتلا به بيماري قلبي را افزايش مي دهد. هر دوي اين وضعيت ها عوامل خطر مشتركي مانند اضافه وزن و فشار خون بالا دارند.
- اضافه وزن
اضافه وزن معمولا ديگر عوامل خطر را تشديد مي كند.
- عدم تحرك فيزيكي
ورزش نكردن نيز با بسياري از انواع بيماري هاي قلبي و همچنين چندي از عوامل خطر آنها مرتبط است.
- استرس
استرسي كه رفع نمي شود مي تواند به شريان ها آسيب رسانده و ديگر عوامل ابتلا به بيماري قلبي را تشديد كند.
- بهداشت ضعيف
نشستن دست ها به طور منظم و عدم پرداختن به ديگر عاداتي كه مي توانند از عفونت هاي باكتريايي يا ويروسي جلوگيري كنند مي تواند فرد را در معرض خطر عفونت هاي قلبي قرار دهد. مخصوصا اگر فرد از قبل به يك بيماري زمينه اي قلبي مبتلا باشد. سلامت ضعيف دندان ها نيز مي تواند با بيماري قلبي مرتبط باشد.
علائم و نشانه هاي متفاوت بيماري قلبي
1. زانتوماس
لكه هاي چربي كوچك بر روي پلك ها، باسن ، آرنج ها يا زانو ها كه به نام زانتوماس ناميده مي شوند و به خودي خود بي ضرر هستند ؛ با اين حال، چنين توده هاي چربي اي نشان دهنده وجود بيش از حد كلسترول هستند ، آنقدر زيادند، كه عروق نمي توانند آن را در خود نگه دارند و براي حفظ تعادلشان، آنها را به زير پوست منتقل مي كند. بنابراين، عروق خودشان به كمك فوري نياز دارند.
آنها به احتمال زياد در حال حاضر مبتلا به آترواسكلروز هستند، كه مي تواند به مشكلات بزرگ تر قلبي منجر شود.
2. خميازه كشيدن در حين فعاليت هاي ورزشي
هنگامي كه بدن عرق مي كند، از طريق تبخير رطوبت از سطح پوست خنك مي شود با اين حال، بدن ما داراي راه هاي ديگري براي خنك كردن خود نيز مي باشد، مانند خميازه، كه كمك مي كند تا بدن با اكسيژن اشباع شود و درجه حرارت در سر كاهش يابد. اگر مكانيزم هاي طبيعي تنظيم گرماي بدن، نتواند برطرف شود، در طي ورزش نيز ما خميازه ميكشيم.دلايل اختلال در كار تنظيم حرارت مي تواند، متنوع باشد و يكي از آنها بيماري قلبي است.
3. بوي ناخوشايند دهان
التهاب لثه يا بيماري پريودنتالي مي توانند ،منجر به بوي ناخوشايند دهان و حتي از دست دادن دندان شوند اما اين تنها عواقب ناگوار التهاب لثه اي نيست. مطالعات جديد نشان مي دهد كه ،ارتباطي بين بيماري لثه و بيماري قلبي وجود دارد واقعيت اين است كه باكتري هاي موجود در لثه هاي ملتهب، مي تواند به سيستم قلبي عروقي وارد شوند و موجب التهابات در آنجا نيز شوند. خطر ابتلا به بيماري قلبي در بيماران مبتلا به پريودونتيت 20% بيشتر است.
4. لب هاي آبي و كبود
حتي يك فرد سالم، لبهايش ميتواند به آبي رنگ متمايل شود، براي مثال، اگر هوا بسيار سرد باشد يا در ارتفاع بالايي قرار داشته باشد. از لحاظ فيزيولوژيكي، اين به دليل سخت شدن گردش خون و كمبود موقتي اكسيژن است اگر لب ها بدون هيچ علت ظاهري آبي شوند، پس مشكلي در جريان خون بدن وجود دارد حتما براي بررسي قلبي و عروق خوني خود به متخصص قلب برويد.
5. تغيير شكل ناخن ها
اگر ناخن ها شروع به ضخيم شدن و گرد شدن كردن، حتما به آنها بيشتر دقت كنيد اين نوع تغييرات از مشكلات رگهاي خوني حرف مي زنند به احتمال زياد، خون رساني به مقدار مناسب به نوك انگشتانتان نمي رسد در اين وضعيت، سلول هاي ناخن صفحات رشد خود را تقويت مي كنند، و سعي مي كنند تا اين مشكل را حل كنند.
نشانه هاي رايج بيماري قلبي كه پزشكان را راهنمايي مي كند
ناراحتي شديد معده
تحقيقات نشان داده اند كه برخي از زنان چند روز قبل از حمله قلبي مشكلات سوءهاضمه داشته اند و نمي دانستند كه مشكلات هاضمه اي را با حملات قلب ارتباط دهند بنابراين دنبال راه حل و درمان نمي باشند.
گيجي و كسالت
احساس گيجي، سردرگمي يا كسل بودن مي توانند نشانه انسداد يا مشكلات مربوط به درچه قلب باشند مخصوصاً اگر اين موارد با احساس لرزش (نبض تند) در قلب همراه باشد.
تنفس كوتاه
اگر فعاليت سبك باعث از بين رفتن تنفس شما مي شودبايد بدانيد كه اين يك مشكل اساسي است.بايد توانايي و فعاليت امروزه خود را با يك يا 2 سال قبل مقايسه كنيد اگر متوجه تغييرات اساسي در تنفس و توانايي بدن خود شديد، اين مي تواند علامت شروع يك اتفاق مهم باشد. از طرفي مشكلات تنفسي كه حتي هنگام دراز كشيدن سراغ شما مي آيند، جدي بوده و در آينده مشكل ساز خواهند بود و البته مي تواند نشانه مشكلات دريچه قلب باشد پس حتما با پزشك مشورت كنيد.
درد قفسه سينه
شايد يكي از رايج ترين نشانه هاي بيماري قلبي فشار شديد در قفسه سينه مانند احساس وجود يك شئ سنگين بر روي سينه است. اين درد گاهي به شانه ها، بازو، گردن و فك هم گسترش پيدا مي كند. درد قفسه سينه بعد يا حين انجام فعاليت روزانه يا استرس ، مي تواند يك سيگنال براي مشكلات گردش خون باشد.
حالاتي شبيه آنفلانزا
احساس تهوع يا خستگي، تجربه سرما خوردگي و عرق سرد و مرطوب مي توانند نشانه هاي جريان خون ناكافي باشند و از نشانه هاي اوليه بيماري قلبي.
خستگي يا بي خوابي
يكي از مواردي كه افراد دچار مشكل قلبي بعد از تشخيص مطرح كردند مشكل بي خوابي و خستگي است.
زندگي با بيماري قلبي
اكثر انواع بيماري هاي قلبي مزمن بوده و آرام آرام رشد مي‌كنند. اين بيماري‌هاي قلبي با نشانه‌هاي كوچكي شروع شده و كم كم شديد مي‌شوند. در اكثر افراد با شروع بيماري قلبي فرد نشانه‌هايي از قبيل خستگي، تنگي نفس، تورم مچ پا، احتباس مايعات و ساير نشانه‌ها حس مي‌كند. تغيير سبك زندگي (براي مثال داشتن كپسول اكسيژن در خانه و يا كم كردن فعاليت) يا جراحي و يا حتي پيوند قلب براي فرد بيمار ممكن است لازم باشد.
درمان دارويي بيماري قلبي
اين درمان شامل استفاده از داروهايي كه به كاهش شدت بيماري و آسيب آن كمك مي‌كند، مي‌باشد. اين داروها شامل:
- داروهاي كاهنده فشارخون
- داروهاي كاهنده تپش قلب
- داروهاي كاهنده كلسترول خون
- داروهايي براي ثبات بخشيدن به ضربان قلب
- داروهايي براي جلوگيري از لخته شدن خون در عروق كرونر
- داروهايي براي بهبود بخشيدن به پمپاژ خون در بدن فرد مبتلا به بيماري قلبي
ساير راههاي درمان بيماري قلبي شامل آنژيوپلاستي، جراحي باي پس و يا ساير جراحي ها مي‌باشد.
منبع: kmtmed
در مورد اسپاي مو بيتر بدانيد